Parafia Świętego Stanisława Biskupa w Waplewie

(PL) HISTORIA PARAFII - Parafia w Waplewie pod wezwaniem Św. Stanisława, Biskupa i Męczennika

Wolni Prusowie: Scabot, Nadrau i Wapel uznali władzę Krzyżaków. Lennik Wapel (stąd nazwa: Waplitz - Waplewo) zobowiązany został przez Krzyżaków do wzniesienia kościoła i w XIV wieku postawił w tym miejscu świątynię, która spłonęła w czasie wojny polsko-krzyżackiej ok. 1414 r. Kościół należał do diecezji Pomezańskiej. W XV w. odbudowano kościół z cegły i polnego kamienia a wewnątrz położono tynk z gliny. Była to budowla orientalna mająca od strony zachodniej i północnej nawę boczną (prawdopodobnie w celach obronnych). Od strony południowej było boczne wejście z przedsionkiem.
W czasach reformacji w roku 1612 utworzono w Waplewie parafię ewangelicką. W latach 1600-1831 Waplewo należało do arystokratycznej rodziny Finck von Finckenstein. W XVII w. przebudowano kościół i w miejscu zachodniego przedsionka (nawy) dobudowano wieżę na której zawieszono w 1681 r. dzwon wykonany przez elbląskiego ludwisarza Dawida Jonasa (jest używany do dziś).
W 1783 r. spłonęła plebania (w której mieściła się też szkoła parafialna) i pastor ewangelicki przeniósł się do Żelazna.
W 1842 r. wykonano w Królewcu u Johana Scherweita organy mechaniczne dla kościoła w Waplewie. Jednak kościół jako dojazdowy popadł w ruinę. W latach 1870-1872 dokonano odbudowy kościoła. Obniżono wieżę, zachowano kamienne fundamenty i zdrowe elementy ścian kościoła, zrobiono nowe otwory okienne i postawiono ściany górne, wykonano też nową konstrukcję dachu, który został obniżony. Zrobiono też nowe przypory zewnętrzne i wyposażono wnętrze kościoła. Pod świątynią mieściły się krypty, gdzie chowano zmarłych dziedziców okolicznych majątków i członków ich rodzin.
W XIX w. nabożeństwa w tym kościele były prowadzone w języku polskim. Po II wojnie światowej kościół przejęli znowu katolicy, parafia była w Łynie, a w Waplewie był kościół dojazdowy. W lipcu 1981 roku ówczesny Biskup Warmiński Józef Glemp erygował parafię w Waplewie pw. Św. Stanisława Biskupa i Męczennika. Kapliczka obok kościoła upamiętnia pobyt ks. Karola Wojtyły na spływie kajakowym w lipcu 1958 r. na rzece Marózka.
W świątyni znajdują się:
Kamienna chrzcielnica z XIV/XV wiek
Dzwon z 1681 r. i drugi dzwon żeliwny z 1872 r.
Organy z 1842 r.
Barokowa ambona z 1750 r.
Barokowy konfesjonał
Barokowy krzyż drewniany z XVIII w.
Obraz patrona parafii z XVII/XVIII w. - św. Stanisław przed królem i wskrzeszony Piotrowin, który świadczy za Biskupem